এনে হস্তক্ষেপ আৰু কৰ্মক্ষমতা প্ৰসাৰণৰ সবিশেষ খৰচৰ হিচাপ দাঙি ধৰিব পৰা নতুন উদ্ভাৱন/ভাল অনুশীলন।
অতি অপুষ্ট শিশু প্ৰৱন্ধন কৰিবলৈ পুষ্টি পুনঃস্থাপন কেন্দ্ৰ(এন.আৰ.চি.) হৈছে এক সুবিধা ভিত্তিক তত্বাৱধান কেন্দ্ৰ- এছ.এ.এম.(পাঁচ বছৰৰ তলত)-
উদ্দেশ্যাৱলীঃ
ক্ষেত্ৰীয় শিক্ষা গ্ৰহণৰ স্থান তৈয়াৰ কৰাঃ
পটভুমিঃ বৰপেটা, মৰিগাঁও, দৰং, কামৰূপ আৰু গোৱালপাৰা এই পাঁচখন জিলাৰ আই.চি.ডি.এছ. খণ্ডৰ ওপৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰি এন.ই.ডি.এছ.এফ.এ(এক বেচৰকাৰী সংগঠন) ইউনিচেফৰ অংশীদাৰিত্বৰে সমাজ কল্যাণ বিভাগৰ সহযোগত “মন্থন, শিশু বিকাশ আৰু পুষ্টি”, প্ৰকল্পৰ অধীনত শিশুৰ বিকাশ আৰু উন্নয়নৰ বাবে ২০০৮ চনৰ পৰাই সম্প্ৰদায় ভিত্তিক বিভিন্ন উদ্ভাৱন সফলভাৱে পৰিচালনা কৰি আহিছে। হিতাধিকাৰীৰ সংখ্যা বৃদ্ধি কৰিবলৈ আৰু নৱজাতকৰ যত্ন লবলৈ আৰু লগতে নৱজাতকক আহাৰ খোৱোৱা ক্ষেত্ৰত উন্নয়ন সাধন কৰিবলৈ এন.ই.ডি.এছ.এফ.ৰ উপিস্থিতিয়ে সম্প্ৰদায় ভিত্তিক উদ্ভাৱন, ট্ৰেকিং আহিলা ব্যৱহাৰ আৰু লগতে সম্প্ৰদায়িক ভিৰ সৃষ্টি কৰাৰ ক্ষেত্ৰত বাচনি কৰা এ.ডব্লিও.চি. সমূহৰ এ.ডব্লিও.ডব্লিও. সমূহক যথেষ্ঠ সঁহাৰি আগবঢ়াইছে। ২০১২ চনত, এন.ই.ডি.এছ.এফ.এ একেটা প্ৰকল্পৰে অধীনত এ.ডব্লিও.চি. সমূহক ক্ষেত্ৰীয় শিক্ষা স্থান(এফ.এল.এছ.) হিচাপে বিকশিত কৰিবৰ বাবে এক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰে। এফ.এল.এছ. হিচাপে গ্ৰহণ কৰা এই এ.ডব্লিও.চি. সমূহে ইয়াৰ সমীপস্থিত এ.ডব্লিও.ডব্লিও. সমূহক (১০এ.ডব্লিও.চি. প্ৰতি লক্ষ্য এ.ডব্লিও.চি.) নিজৰ সেৱা প্ৰদান ক্ষেত্ৰত লক্ষ্য ঘনীভুত কৰিবলৈ সক্ষম কৰি তুলে। অসম, সমাজ কল্যাণ সঞ্চালকালয়ৰ পৰামৰ্শ আৰু সহায়ৰ অধীনত সংশ্লিষ্ট পৰ্য্যবেক্ষক আৰু চি.ডি.পি.ও. সকলৰ সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণৰ সৈতে এফ.এল.এছ. অধীনষ্ঠ কাৰ্য্যক্ৰম সমূহ হাতত লোৱা হয়।
উদ্দেশ্যাৱলী
বিস্তাৰঃ
আদৰ্শ এ.ডব্লিও.চি.(চি.ডি.পি.ও. সমূহৰ দ্বাৰা ১০ এ.ডব্লিও.চি. তুলি লোৱা) পটভুমিঃ সকলো সুবিধা উপলব্ধ হোৱাকৈ এ.ডব্লিও.চি. সমূহক উন্নত কৰাৰ উদ্দেশ্যৰে সকলো আই.চি.ডি.এছ. খণ্ডত আদৰ্শ এ.ডব্লিও.চি. তৈয়াৰ কৰিবলৈ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে। প্ৰয়োজন সাপেক্ষ প্ৰশিক্ষণ প্ৰদানৰ জৰিয়তে এ.ডব্লিও.ডব্লিও. আৰু এ.ডব্লিও.এইচ. সমূহৰ দক্ষতা বৃদ্ধি আৰু সকলো কেন্দ্ৰতে টি.এল.এম./সংচিত্ৰ আৰু আই.ই.চি. সমল/সুবিধা উপলব্ধ কৰোৱাই ফলপ্ৰসূ সেৱা প্ৰদান ব্যৱ্স্থাৰ ওপৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰি এই এ.ডব্লিও.চি. সমূহৰ বিকশিত কৰা হব। এ.ডব্লিও.চি.সমূহক তুলি লোৱা প্ৰক্ৰিয়া পৰ্য্যায় ক্ৰমে কৰা হব।
দুটা আই.চি.ডি.এছ প্ৰকল্পত পৰীক্ষণমূলক ভাৱে ই.চি.চি.ই. পাঠ্যক্ৰম উপস্থাপন কৰা হৈছে। এন.আই.পি.চি.চি.ডি. আৰু ইউনিচেফ, অসমৰ প্ৰযুক্তিগত পৰামৰ্শ অনুসৰি ২০১২বৰ্ষত গ্ৰহণ কৰা এই প্ৰকল্প দুটা হল নগৰ প্ৰকল্প অৰ্থাত্ গুৱাহাটী(ইউ.) আই.চি.ডি.এছ প্ৰকল্প(কামৰূপ জিলা) আৰু গ্ৰাম্য প্ৰকল্প অৰ্থাত্ ভোৰবন্ধা আই.চি.ডি.এছ. প্ৰকল্প(মৰিগাঁও জিলা)।
উদ্দেশ্যাৱলীঃ এ.ডব্লিও.চি.ক আদৰ্শ এ.ডব্লিও.চি. হিচাপে বিকশিত কৰাৰ বাবে চি.ডি.পি.ও.ক সক্ষম কৰি তোলা।
কাৰ্য্যক্ৰম
জটিল এলেকা সমূহত দলীয় পৰ্য্যবেক্ষণঃ
পটভুমিঃ যিহেতু অসম ইয়াৰ দূৰ্গমতা আৰু অতি জটিল ভুখণ্ডৰ বাবে খ্যাত যত, পাহাৰ, ভৈয়াম, নদ-নদী, চৰ এলেকা আৰু বণাঞ্চলৰে ভৰা, ইয়াৰ দুৰ্গম অথবা ভিতৰুৱা অঞ্চল সমূহত থকা এ.ডব্লিও.চি. সমূহত আই.চি.ডি.চি. কৰ্মী(পৰ্য্যবেক্ষক, চি.ডি.পি.ও. আৰু ডি.এছ.ডব্লিও.ও.) সকলৰ দ্বাৰা নিয়মীয়া পৰ্য্যবেক্ষণ কৰাতো একেবাৰে সহজ নহয়। গতিকে আই.চি.ডি.এছ. কৰ্মী সকলৰ বাবে এনে এ.ডব্লিও.চি. সমূহৰ নিয়মীয়া পৰ্য্যবেক্ষণ কৰাটো এক বৃহত্ প্ৰত্যাহ্বান স্বৰূপ। এই প্ৰত্যাহ্বান অতিক্ৰম কৰিবলৈ, দলীয় পৰ্য্যবেক্ষণ ব্যৱস্থাৰ আৰাম্ভণি কৰা হয়। এই অনুশীলন অৱশেষত পুৰস্কৃত হিচাপে প্ৰমাণিত হয়।
উদ্দেশ্যাৱলীঃ দুৰ্গম তথা ভিতৰুৱা এলেকা সমূহৰ সকলো এ.ডব্লিও.চি.কে নিয়মীয়া পৰ্য্যবেক্ষণ আৰু লগতে আই.চি.ডি.এছৰ সকলো সেৱাৰ ফলপ্ৰসূ ৰূপায়নৰ বাবে সামৰি লোৱা।
কাৰ্য্যৱলী:
মাতৃ সঁহাৰি দল বা মাতৃ সহায়ক গোট
পটভুমিঃ অংগনবাদী কেন্দ্ৰৰ জৰিয়তে মহিলা আৰু শিশুৰ উন্নয়ন সাধন কৰাৰ ক্ষেত্ৰত আঁচনি তথা কাৰ্য্যক্ৰম সমূহৰ ফলপ্ৰসূ ৰূপায়নৰ বাবে স্থানীয় প্ৰাথমিক হিতাধিকাৰী স্বৰূপ ৬বছৰ অনুৰ্ধ শিশুৰ মাতৃ সকলক আঁচনি সমূহৰ প্ৰৱন্ধন আৰু পৰিচালনাৰ সৈতে জড়িত কৰাৰ বিষয়ে প্ৰয়োজন অনুভৱ কৰা হল। এই পটভূমিৰ বিপৰীতে ৰাজ্য চৰকাৰে ২০১২ চনৰ ২য় মাৰ্চ তাৰিখে এছ.ডব্লিও.ডি.৬১৭/২০১১/৬১ অধিসুচনা জাৰি কৰে, অসমৰ সকলো আই.চি.ডি.এছ. প্ৰকল্পৰ প্ৰতিটো এ.ডব্লিও.চি.ত “মাতৃ সঁহাৰি দল” বা “মাতৃ সহায়ক গোট”ৰ সংবিধান, প্ৰথম এপ্ৰিল, ২০১২।
আধাৰঃ মাতৃ সকলক যদিহে আঁচনি, হিতাধিকাৰী সকলৰ সংহতি আৰু পৰামৰ্শ প্ৰদান আদিৰ ব্যৱস্থাপনাৰ সৈতে অংশীদাৰ হিচাপে জড়িত কৰা হয় তেনেহলে ই অত্যন্ত ফলপ্ৰসূ হৈ পৰিব।
উদ্দেশ্যাৱলীঃ অংগণবাদী কেন্দ্ৰ পৰিচালনা কমিটিৰ উপৰিও এ.ডব্লিও.চি.ৰ পৰ্য্যবেক্ষণ আৰু পৰিচালনৰ সৈতে মাতৃ সকলক প্ৰাথমিক অংশীদাৰ হিচাপে জড়িত কৰোৱা।
কাৰ্য্যাৱলীঃ
এ.ডব্লিও.চি.ত পঞ্জীভুত সকলো শিশুৰ মাতৃকে একলগ কৰি এটা দল তৈয়াৰ কৰা যাক মাতৃ মণ্ডল হিচাপে নামাকৰণ কৰা হব। মাতৃ মণ্ডলৰ পৰাই ৭ গৰাকী মাতৃক বাচনি কৰা আৰু মাতৃ সহায়ক গোট(এম.এছ.জি.) গঠন কৰা। ভি.এইচ.এছ.এন.জি.(এন.আৰ.এইচ.এম.ৰ অধিন) আৰু এ.ডব্লিও.চি.এম.চি.ৰ প্ৰতিনিধিৃক ইয়াৰ সভাপতি আৰু সচিব হিচাপে নিয়োগ কৰা।
প্ৰতি মাহৰ ৫ তাৰিখে মাতৃ মণ্ডলৰ সভা অনুষ্ঠিত কৰা হব যত এম.এছ.জি.য়ে এ.ডব্লিও.চি. সম্পৰ্কীয় বিষয় আৰু এ.ডব্লিও.ডব্লিও.ৰ কাৰ্য্যাৱলীৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিব। এই সভা পৰিচালন প্ৰক্ৰিয়াৰ সকলো দিশ নথিভুক্ত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত এম.এছ.জি.ৰ সচিব দায়বদ্ধ হব। মাতৃ মণ্ডলৰ সকলো সভা আৰু অনুষ্ঠানৰ বাবে ৰাজ্যিক সম্পদৰ জৰিয়তে পুঁজি প্ৰদান কৰা হব। গাঁওসভা, ভি.এইচ.এছ.এন.জি., এ.ডব্লিও.চি.এম.চি.ৰ সভাত এ.ডব্লিও.চি.ৰ প্ৰদৰ্শনৰ প্ৰতিবেদন উপস্থাপন কৰা হব আৰু এই বিষয়ে আলোচনা কৰা হব। এ.ডব্লিও.চি.ৰ উপস্থিতি বহী, সময়মতে এ.ডব্লিও.চি. খোলা, ৰাতিপুৱা উন্নত মাণৰ আহাৰ যোগান ধৰা, গৰম ৰন্ধা খাদ্য আৰু টি.এইচ.আৰ., বিকাশ বহী/পঞ্জীয়ন বহীৰ তত্বাৱধান, ভি.এইচ.এন.ডি., আৰ.আই. ইত্যাদি মাপকাঠী সমূহৰ ওপৰত ভিত্তি কৰিয়েই এ.ডব্লিও.ডব্লিও. আৰু এ.ডব্লিও.এইচ. সমূহৰ প্ৰদৰ্শন, উতকৃষ্ট, ভাল আৰু নিঃকিন আদিৰ হিচাপত, মূল্যাংকণ কৰা হয়, আৰু প্ৰতিমাহৰ ১০তাৰিখে সংশ্লিষ্ট পৰ্য্যবেক্ষকৰ জৰিয়তে এই প্ৰতিবেদন সমূহ চি.ডি.পি.ও./ডি.এছ.ডব্লিও.ও.ক প্ৰদান কৰা হয়।
এম.এছ.জি.ৰ প্ৰধান দায়িত্ব সমূহ
প্ৰতি বছৰে এপ্ৰিল মাহৰ শেষৰ ফালে আই.চি.ডি.এছ. পৰ্য্যবেক্ষক, চি.ডি.পি.ও., ডি.এছ.ডব্লিও.এছ.ৰ জৰিয়তে সচেতনতা বৃদ্ধি কাৰ্য্যক্ৰমৰ অধীনত এম.এছ.জি. সদস্য সকলক প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা হয়। এই প্ৰশিক্ষণ কাৰ্য্যক্ৰম বিশেষকৈ ভাব-বিনিময় ভিত্তিক হয় আৰু বিভিন্ন বিষয়ো ইয়াৰ ভিতৰত সামৰি লোৱা হয়, যেনে- পৰিপূৰক পুষ্টি, বিকাশ পৰ্য্যবক্ষণ আৰু এম.চি.পি. কাৰ্ড ব্যৱহাৰ কৰা, কম খৰচ বা বিণা খৰচৰ আহিলাৰ পৰা পি.এছ.ই. আৰু টি.এল.এম., সেই অঞ্চলত বাহাল থকা উমৈহতীয়া স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা, ব্যক্তিগত স্বাস্থ্যবিধি, বিভিন্ন স্থানীয় খাদ্যৰ পুষ্টিগত মূল্য, এ.ডব্লিও.ডব্লিও. সকলে নিজৰ প্ৰদৰ্শন মূল্যাংকণ কৰা দিশ সমূহ ইত্যাদি।
বছৰৰ শেষত, ভি.এইচ.এন.ডি., আৰ.আই.ত মাতৃ মিত্ৰৰ উপস্থিতি, গাঁও সভা আৰু এ.ডব্লিও.চি.এম.চি.ৰ সভাত সভাপতি আৰু সচিবৰ অংশগ্ৰহণ আদি সকলো বোৰৰ ভিত্তিত এম.এছ.জি. সকলে নিজৰ প্ৰদৰ্শনৰ মূল্যাংকণ কৰে। এম.এছ.জি. সকলৰ এই স্ব-মূল্যাংকণ প্ৰতিবেদনৰ ভিত্তিত ডি.এছ.ডব্লিও.ও.এ পোন্ধৰ আগষ্ট তাৰিখে জিলা উপায়ুক্তৰ দ্বাৰা স্বীকৃতি প্ৰদান কৰিবলৈ শ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শনকাৰী পাঁচ এম.এছ.ডব্লিও.ৰ নাম প্ৰেৰণ কৰে।